14th International Architecture Exhibition
La Biennale di Venezia
Visibility-Imposed Modernity
Republic of Kosovo National Participation
Curated by Gëzim Paçarizi
14th International Architecture Exhibition
La Biennale di Venezia
Fundamentals
Curated by Rem Koolhaas
7th June to 23rd November 2014
Arsenale Venice
Visibility, (imposed Modernity)
Kosovo Pavilion in Venice Biennale 2014 was the most surprising. Kosovo Pavilion curator used the Postcard as one of the two elements of the exhibition to take a stand on the Modernity, by making this editorial object at the same time an item of exchange and dispersal but also analysis of the historic, architectural and urban situation of Kosovo.
The Kosovo Pavilion shows facing each other a tower realized with a single object a wooden traditional stool, and a wall of postcards proposing a multitude of old and contemporary images of the country and allowing the vision of the political changes during the last century.
At first, undoubtedly this wooden tower realized with stools, basic sitting objects, is magnificent in its modular simplicity and in the optical effect of its shadows and its forms. The stool is not used as a really architectonic object because the stools are positioned on the side and do not hold by themselves, but, fastened together, all these stools form a simple motive, the repetition of which engenders over and over again, a dovecote, a modern or contemporary tower as if this repetition was the only reason of its architecture. It is beautiful, undoubtedly also because from a pure architectural point of view it is useless.
Facing this wooden tower, which pays a tribute to the Tradition by diverting from its function (we could also see there a criticism) a wall of images is constituted by postcards which the public can take freely, choosing the ones they like and using the aforementioned stool to reach or see those who are too high. Funny return of the utility of the stool, which finds again its simple role, small useful headland to see Kosovo. It is simple but well said as utility and as symbol...
Undoubtedly we are seized with a frenzy of images, my collector's soul wishes them all. And in spite of Claude's call for calm frightened by my bulimia, it was soon him who was the most merciless collector of postcards, taken in his turn by this frenzy. It is necessary to believe that we are not the only ones because post-it ask the public not to take any more certain already missing postcards. I would nevertheless have liked that this disappearance is also a will. Difficult to choose between desire to see and the play of this disappearance of the images!
What do they show these images? On the site of the Kosovo Pavilion and by the title of this pavilion, we can guess a regretful look on the disappeared Kosovo, collapsed by the successive politics. The charge is doubtless just and certainly to close so that this political vision, this desire of backward look, offers a nostalgic vision of a country regretting the Modernity, passed on the country by force. Let us make no mistake; the force in question here is the communism and the wars. Nevertheless, the wall of postcards offers an opening by proposing some images of realizations of young architects trained in Switzerland, attracted by the identity reconstruction of this country and make modern and moderate architecture...
We shall note that postcards have for starting point either traveller’s images of the beginning of the century, or reproductions of postcards of communist period, or still contemporary photographic missions. All the postcards are large doubling its traditional size and contain in the back always the name of the architects, the photographers and the origin of the images. There are no critics on the nature of these images but their equalization on this wall raises the problem of their hierarchy and the sense of their closeness. Let me repeat, what is the strongest, it is the avidity of the images even before seizing the brutality of the stories that they carry. It is the trap.
This jubilation thus stays at first to see, to hold the images, to seize the landscapes and to believe in images. They show, doubtless so, in their position, the state of the country with a powerful and striking collage between the regretted tradition, violent modernity too close to be liked and a present trying to change this pain into a quiet and calmed revival. As such and only in this sense, Kosovo Pavilion is one of the most just and one of the most moving pavilions in the Biennale.
So I have chosen and taken many cards. Like this I have answered perfectly to the Kosovo Pavilion. Undoubtedly the choice of postcards is a sort of self-portrait for each visitor.
/
Sans aucun doute, le Pavillon du Kosovo fut le plus surprenant. Il est celui qui a utilisé la carte postale comme l'un des deux éléments principaux pour prendre position sur la Modernité en faisant de cet objet éditorial à la fois un objet d'échange et de dispersion mais aussi d'analyse de la situation historique, architecturale et urbaine du Kosovo.
Le Pavillon du Kosovo propose dans le face-à-face de sa scénographie une tour réalisée avec un seul objet, un tabouret de bois traditionnel du pays et un mur de cartes postales proposant une multitude d'images anciennes et contemporaines du pays et permettant d'en saisir les chamboulements politiques du siècle passé.
D'abord, il ne fait aucun doute que cette tour de bois réalisée avec des tabourets, objets de l'assise, est superbe dans sa simplicité modulaire et dans l'effet optique de ses ombres et de ses formes. Le tabouret n'est pas utilisé comme un élément réellement architectonique puisque il est positionné à la verticale et ne tient pas par lui-même, mais, agrafés ensemble, tous ces tabourets forment un motif simple dont la répétition engendre à l'envi, un pigeonnier, une tour moderne ou contemporaine comme si cette répétition était la seule raison de son architecture. C'est beau, sans aucun doute aussi parce que d'un point de vue architectural pur c'est inutile.
Face à cette tour de bois qui rend un hommage à la Tradition en la détournant de sa fonction (on pourrait aussi y voir une critique...) un mur d'images est donc constitué de cartes postales que le public peut prendre librement, choisissant celles qui lui plaît et utilisant ledit tabouret pour atteindre ou voir celles qui seraient trop hautes. Amusant retour de l'utilité du tabouret qui retrouve là simplement son rôle, petit promontoire utile pour voir le Kosovo. C'est simple mais c'est bien dit comme utilité et comme symbole...
Comme hier avec le Pavillon de l'Italie, il ne fait aucun doute que nous sommes saisis d'une frénésie d'images, que mon âme de collectionneur les désire toutes, je veux avoir les mains pleines d'images. Et malgré un appel au calme de Claude apeuré par ma boulimie, ce fut bientôt lui qui fut le plus implacable ramasseur d'images, pris à son tour par cette frénésie. Il faut croire que nous ne sommes pas les seuls puisque des post-it demandent au public de ne plus prendre certaines cartes postales déjà manquantes. J'aurais pourtant aimé que cette disparition soit aussi une volonté. Difficile de choisir entre désir de voir et jeu de cette disparition des images !
Alors que montrent ces images ? Sur le site du Pavillon du Kosovo et par le titre même de ce Pavillon, on devine vite tout de même un regard à regret d'un Kosovo disparu effondré par les politiques successives qui l'ont traversé. L'accusation est sans doute juste et certainement proche pour que cette vision politique, ce désir de regard à rebours offre une vision nostalgique d'un pays regrettant que cette Modernité ne soit passée sur le pays par la force. Ne nous y trompons pas, la force en question ici c'est bien le communisme et les guerres. Pourtant, le mur de cartes postales offre une ouverture en proposant quelques images de réalisations de jeunes architectes formés en Suisse et tentant dans la reconstruction identitaire de ce pays de faire une architecture moderne et... tempérée...
On notera que les cartes postales ont comme point de départ soit des images de voyageurs du début du siècle, soit des reproductions de cartes postales de l'époque communiste, soit encore de missions photographiques contemporaines. Toutes les cartes postales sont dans un format géant doublant sa taille traditionnelle et comportent au dos toujours le nom des architectes, des photographes et la provenance des images. Aucune critique donc sur la nature de ces images mais leur égalisation sur ce mur pose le problème de leur hiérarchie et du sens de leur proximité. Car, répétons-le, ce qui est le plus fort, c'est l'avidité des images avant même d'en saisir parfois la brutalité des histoires qu'elles portent. C'est le piège. Reste donc d'abord cette jubilation à voir, à tenir les images, à en saisir les paysages et à croire en celles-ci. Elles sont, sans doute ainsi, dans leur voisinage dans la justesse de l'état du pays un collage puissant et dur entre une tradition regrettée, une modernité (violente ?) trop proche et pas encore aimée et un présent tentant de faire de cette douleur un renouveau tranquille et apaisé. À ce titre et seulement à celui-ci, sans doute que le Pavillon du Kosovo est l'un des plus justes et des plus touchants.
J’ai aussi fait mon choix et j'ai ramassées des cartes postales. Finalement, je répondu ainsi parfaitement au Pavillon du Kosovo. Il ne fait aucun doute que le choix d'images est aussi pour chacun une sorte d'autoportrait.
/
Pavilioni i Kosovës në Bienalen e Venedikut, pa dyshim se ka qenë më i befasueshmi. Ky pavilion kishte përdorur Kartën postale, si njërin nga dy elementet kryesore për të mbajtur qëndrim karshi Modernitetit, duke e shndërruar këtë element publikues njëkohësisht në medium këmbimi dhe në medium të shpërndarjes, por gjithashtu edhe të analizës së kontekstit historik, arkitektonik dhe atij urban të Kosovës.
Pavijoni i Kosovës në pasqyrim e tij skenografik shfaqë një kullë të realizuar me një element të vetëm, një shkam druri nga tradita vendore dhe një mur kartëpostalesh me imazhe të shumta të vjetra dhe imazhe bashkëkohore të vendit, kjo për të reflektuar historinë e bujshme të shekullit të shkuar.
Fillimisht, pa dyshim që kjo kullë e ndërtuar me shkama druri, elemente të uljes, është e mrekullueshme në thjeshtësinë e saj modulare dhe në efektet optike të hijeve e të formës së saj. Shkami nuk është përdorur si élément arkitektonik ngase eshtë vendosur anash dhe nuk mund të qendrojë i vetëm, por vetëm i lidhur me shkamat tjerë. Kësisoj, nga përsëritja e një motivi të thjeshtë krijohet një kullë e vjetër apo edhe moderne, dhe kjo bën sikur përsëritja të ishte arsyeja e vetme e kësaj arkitekture. Eshtë e bukur padyshim ngase nga pikëvështrimi i pastër arkitektural është e panevojshme.
Përballë kësaj kulle prej shkamave të drurit e cila e shfrytëzon traditën duke ia ndryshuar funksionin (këtu mund të shohim edhe një kritikë…), një mur me imazhe është krijuar nga kartëpostalet që publiku mund t’i marr me vete, duke zgjedhur ato që i pëlqejnë e duke përdorur një shkam (identik me ata të kullës) që t’i mbërrijë kartpostalet në rendet e larta.
Kthim i këndshëm i rolit utilitar të shkamit i cili këtu shëndrohet në një ballkon të nevojshëm per ta parë Kosoven. Thjeshtësi e qëlluar ky kuptim i dyfishtë, ndërmjet nevojës dhe simbolit…
Sikurse edhe në Pavijonin e Italisë, padyshim ballafaqohemi me një shumësi pamjesh qe shpirti im koleksionues do të donte t’i posedonte të gjitha. Kështu u bëra mbledhës i pamëshirshëm i kartpostaleve kosovare. Duhet besuar që ne nuk ishim të vetmit, ngase në mesin e 360 kartëpostaleve të ndryshme, disa vende ishin zbrazur nga vizitorët e mëparshëm. Nga ana ime do të kisha dashur që kjo zhdukje e imazheve të ishte e dëshiruar. Zgjedhje e pamundur në mes dëshirës për të parë dhe të zhdukjes së imazheve!
Po ç’tregojnë këto imazhe? Në vetë Pavijonin e Kosovës, e poashtu edhe nëpërmjet titullit të tij, mund të shohim e të ndiejmë një keqardhje për Kosovën e zhdukur, të shkrirë nga politikat e njëpasnjëshme nëpër të cilat ka kaluar ky vend.
Akuza me siguri se është e drejtë dhe e afërtë në mënyrë që ky vizion politik, kjo dëshirë, ky vështrim mbrapa të japë një vizion nostalgjik të një vendi i cili me keqardhje e shikon Modernitetin e imponuar me forcë.
Të mos gabojmë, forca për të cilën bëhet fjalë këtu janë komunizmi dhe luftërat. E megjithatë muri i kartëpostaleve propozon një hapje me punën e arkitektëve të ri, të cilët, të formuar në Zvicër, propozojnë një rekonstruktim të identitetit të vendit nëpërmjet një arkitekture moderne dhe të përmbajtur…
Dua të theksoj se pikëfillimi i kartpostaleve janë imazhet e udhëtarëve të fillimshekullit, reproduksionet e kartëpostaleve të vjetra të periudhës komuniste, apo reportazhet fotografike bashkëkohore.
Te gjitha kartepostalet janë ne format të madh, të dyfishta nga madhesia tradicionale dhe pas tyre kanë të shënuar gjithnjë emrin e arkitektit, të fotografit si dhe burimin e imazhit.
Asnjë kritikë sa i përket natyrës se imazheve, mirëpo barazimi i tyre në mur si dhe pozita ndaj njeri-tjetrit parashtrojne problemin e hierarkise si dhe të fqinjësisë së tyre. Po e përsëris, ajo që është më e fuqishmja është lakmia ndaj imazheve shumë më parë se brutaliteti i tregimeve që ato fshefin. Aty është kurthi. Mbetet pra kjo magjepsje e vështrimit, kënaqësia e mbajtjes së tyre në duart tona, për t’i kuptuar pamjet që ato fshefin, dhe më në fund për t’u besuar atyre. Ato janë me siguri, në pozitën e tyre, në gjendjen aktuale të shtetit, një pasqyrë e fuqishme dhe e tmerrshme ndërmjet një keqardhjeje të tradites së zhdukur dhe një modernizmi (dhunues) shumë të afërtë e të padashur, të përzier në një rilindje të qetë e të zbutur. Në këtë perspektivë sidomos, Pavijoni i Kosovës ishte njëri ndër më të qëlluarit dhe më të prekshmit.
Prandaj edhe unë bëra zgjedhjen time dhe mblodha kartëpostale. Keshtu ju përgjigja kërkeses së Pavijonit në lojën e katëpostaleve. Padyshim kjo përzgjedhje e imazheve është një autoportret për secilin vizitor.
David Liaudet
Republic of Kosovo National Participation
Curated by Gëzim Paçarizi
14th International Architecture Exhibition
La Biennale di Venezia
Fundamentals
Curated by Rem Koolhaas
7th June to 23rd November 2014
Arsenale Venice
Visibility, (imposed Modernity)
Kosovo Pavilion in Venice Biennale 2014 was the most surprising. Kosovo Pavilion curator used the Postcard as one of the two elements of the exhibition to take a stand on the Modernity, by making this editorial object at the same time an item of exchange and dispersal but also analysis of the historic, architectural and urban situation of Kosovo.
The Kosovo Pavilion shows facing each other a tower realized with a single object a wooden traditional stool, and a wall of postcards proposing a multitude of old and contemporary images of the country and allowing the vision of the political changes during the last century.
At first, undoubtedly this wooden tower realized with stools, basic sitting objects, is magnificent in its modular simplicity and in the optical effect of its shadows and its forms. The stool is not used as a really architectonic object because the stools are positioned on the side and do not hold by themselves, but, fastened together, all these stools form a simple motive, the repetition of which engenders over and over again, a dovecote, a modern or contemporary tower as if this repetition was the only reason of its architecture. It is beautiful, undoubtedly also because from a pure architectural point of view it is useless.
Facing this wooden tower, which pays a tribute to the Tradition by diverting from its function (we could also see there a criticism) a wall of images is constituted by postcards which the public can take freely, choosing the ones they like and using the aforementioned stool to reach or see those who are too high. Funny return of the utility of the stool, which finds again its simple role, small useful headland to see Kosovo. It is simple but well said as utility and as symbol...
Undoubtedly we are seized with a frenzy of images, my collector's soul wishes them all. And in spite of Claude's call for calm frightened by my bulimia, it was soon him who was the most merciless collector of postcards, taken in his turn by this frenzy. It is necessary to believe that we are not the only ones because post-it ask the public not to take any more certain already missing postcards. I would nevertheless have liked that this disappearance is also a will. Difficult to choose between desire to see and the play of this disappearance of the images!
What do they show these images? On the site of the Kosovo Pavilion and by the title of this pavilion, we can guess a regretful look on the disappeared Kosovo, collapsed by the successive politics. The charge is doubtless just and certainly to close so that this political vision, this desire of backward look, offers a nostalgic vision of a country regretting the Modernity, passed on the country by force. Let us make no mistake; the force in question here is the communism and the wars. Nevertheless, the wall of postcards offers an opening by proposing some images of realizations of young architects trained in Switzerland, attracted by the identity reconstruction of this country and make modern and moderate architecture...
We shall note that postcards have for starting point either traveller’s images of the beginning of the century, or reproductions of postcards of communist period, or still contemporary photographic missions. All the postcards are large doubling its traditional size and contain in the back always the name of the architects, the photographers and the origin of the images. There are no critics on the nature of these images but their equalization on this wall raises the problem of their hierarchy and the sense of their closeness. Let me repeat, what is the strongest, it is the avidity of the images even before seizing the brutality of the stories that they carry. It is the trap.
This jubilation thus stays at first to see, to hold the images, to seize the landscapes and to believe in images. They show, doubtless so, in their position, the state of the country with a powerful and striking collage between the regretted tradition, violent modernity too close to be liked and a present trying to change this pain into a quiet and calmed revival. As such and only in this sense, Kosovo Pavilion is one of the most just and one of the most moving pavilions in the Biennale.
So I have chosen and taken many cards. Like this I have answered perfectly to the Kosovo Pavilion. Undoubtedly the choice of postcards is a sort of self-portrait for each visitor.
/
Sans aucun doute, le Pavillon du Kosovo fut le plus surprenant. Il est celui qui a utilisé la carte postale comme l'un des deux éléments principaux pour prendre position sur la Modernité en faisant de cet objet éditorial à la fois un objet d'échange et de dispersion mais aussi d'analyse de la situation historique, architecturale et urbaine du Kosovo.
Le Pavillon du Kosovo propose dans le face-à-face de sa scénographie une tour réalisée avec un seul objet, un tabouret de bois traditionnel du pays et un mur de cartes postales proposant une multitude d'images anciennes et contemporaines du pays et permettant d'en saisir les chamboulements politiques du siècle passé.
D'abord, il ne fait aucun doute que cette tour de bois réalisée avec des tabourets, objets de l'assise, est superbe dans sa simplicité modulaire et dans l'effet optique de ses ombres et de ses formes. Le tabouret n'est pas utilisé comme un élément réellement architectonique puisque il est positionné à la verticale et ne tient pas par lui-même, mais, agrafés ensemble, tous ces tabourets forment un motif simple dont la répétition engendre à l'envi, un pigeonnier, une tour moderne ou contemporaine comme si cette répétition était la seule raison de son architecture. C'est beau, sans aucun doute aussi parce que d'un point de vue architectural pur c'est inutile.
Face à cette tour de bois qui rend un hommage à la Tradition en la détournant de sa fonction (on pourrait aussi y voir une critique...) un mur d'images est donc constitué de cartes postales que le public peut prendre librement, choisissant celles qui lui plaît et utilisant ledit tabouret pour atteindre ou voir celles qui seraient trop hautes. Amusant retour de l'utilité du tabouret qui retrouve là simplement son rôle, petit promontoire utile pour voir le Kosovo. C'est simple mais c'est bien dit comme utilité et comme symbole...
Comme hier avec le Pavillon de l'Italie, il ne fait aucun doute que nous sommes saisis d'une frénésie d'images, que mon âme de collectionneur les désire toutes, je veux avoir les mains pleines d'images. Et malgré un appel au calme de Claude apeuré par ma boulimie, ce fut bientôt lui qui fut le plus implacable ramasseur d'images, pris à son tour par cette frénésie. Il faut croire que nous ne sommes pas les seuls puisque des post-it demandent au public de ne plus prendre certaines cartes postales déjà manquantes. J'aurais pourtant aimé que cette disparition soit aussi une volonté. Difficile de choisir entre désir de voir et jeu de cette disparition des images !
Alors que montrent ces images ? Sur le site du Pavillon du Kosovo et par le titre même de ce Pavillon, on devine vite tout de même un regard à regret d'un Kosovo disparu effondré par les politiques successives qui l'ont traversé. L'accusation est sans doute juste et certainement proche pour que cette vision politique, ce désir de regard à rebours offre une vision nostalgique d'un pays regrettant que cette Modernité ne soit passée sur le pays par la force. Ne nous y trompons pas, la force en question ici c'est bien le communisme et les guerres. Pourtant, le mur de cartes postales offre une ouverture en proposant quelques images de réalisations de jeunes architectes formés en Suisse et tentant dans la reconstruction identitaire de ce pays de faire une architecture moderne et... tempérée...
On notera que les cartes postales ont comme point de départ soit des images de voyageurs du début du siècle, soit des reproductions de cartes postales de l'époque communiste, soit encore de missions photographiques contemporaines. Toutes les cartes postales sont dans un format géant doublant sa taille traditionnelle et comportent au dos toujours le nom des architectes, des photographes et la provenance des images. Aucune critique donc sur la nature de ces images mais leur égalisation sur ce mur pose le problème de leur hiérarchie et du sens de leur proximité. Car, répétons-le, ce qui est le plus fort, c'est l'avidité des images avant même d'en saisir parfois la brutalité des histoires qu'elles portent. C'est le piège. Reste donc d'abord cette jubilation à voir, à tenir les images, à en saisir les paysages et à croire en celles-ci. Elles sont, sans doute ainsi, dans leur voisinage dans la justesse de l'état du pays un collage puissant et dur entre une tradition regrettée, une modernité (violente ?) trop proche et pas encore aimée et un présent tentant de faire de cette douleur un renouveau tranquille et apaisé. À ce titre et seulement à celui-ci, sans doute que le Pavillon du Kosovo est l'un des plus justes et des plus touchants.
J’ai aussi fait mon choix et j'ai ramassées des cartes postales. Finalement, je répondu ainsi parfaitement au Pavillon du Kosovo. Il ne fait aucun doute que le choix d'images est aussi pour chacun une sorte d'autoportrait.
/
Pavilioni i Kosovës në Bienalen e Venedikut, pa dyshim se ka qenë më i befasueshmi. Ky pavilion kishte përdorur Kartën postale, si njërin nga dy elementet kryesore për të mbajtur qëndrim karshi Modernitetit, duke e shndërruar këtë element publikues njëkohësisht në medium këmbimi dhe në medium të shpërndarjes, por gjithashtu edhe të analizës së kontekstit historik, arkitektonik dhe atij urban të Kosovës.
Pavijoni i Kosovës në pasqyrim e tij skenografik shfaqë një kullë të realizuar me një element të vetëm, një shkam druri nga tradita vendore dhe një mur kartëpostalesh me imazhe të shumta të vjetra dhe imazhe bashkëkohore të vendit, kjo për të reflektuar historinë e bujshme të shekullit të shkuar.
Fillimisht, pa dyshim që kjo kullë e ndërtuar me shkama druri, elemente të uljes, është e mrekullueshme në thjeshtësinë e saj modulare dhe në efektet optike të hijeve e të formës së saj. Shkami nuk është përdorur si élément arkitektonik ngase eshtë vendosur anash dhe nuk mund të qendrojë i vetëm, por vetëm i lidhur me shkamat tjerë. Kësisoj, nga përsëritja e një motivi të thjeshtë krijohet një kullë e vjetër apo edhe moderne, dhe kjo bën sikur përsëritja të ishte arsyeja e vetme e kësaj arkitekture. Eshtë e bukur padyshim ngase nga pikëvështrimi i pastër arkitektural është e panevojshme.
Përballë kësaj kulle prej shkamave të drurit e cila e shfrytëzon traditën duke ia ndryshuar funksionin (këtu mund të shohim edhe një kritikë…), një mur me imazhe është krijuar nga kartëpostalet që publiku mund t’i marr me vete, duke zgjedhur ato që i pëlqejnë e duke përdorur një shkam (identik me ata të kullës) që t’i mbërrijë kartpostalet në rendet e larta.
Kthim i këndshëm i rolit utilitar të shkamit i cili këtu shëndrohet në një ballkon të nevojshëm per ta parë Kosoven. Thjeshtësi e qëlluar ky kuptim i dyfishtë, ndërmjet nevojës dhe simbolit…
Sikurse edhe në Pavijonin e Italisë, padyshim ballafaqohemi me një shumësi pamjesh qe shpirti im koleksionues do të donte t’i posedonte të gjitha. Kështu u bëra mbledhës i pamëshirshëm i kartpostaleve kosovare. Duhet besuar që ne nuk ishim të vetmit, ngase në mesin e 360 kartëpostaleve të ndryshme, disa vende ishin zbrazur nga vizitorët e mëparshëm. Nga ana ime do të kisha dashur që kjo zhdukje e imazheve të ishte e dëshiruar. Zgjedhje e pamundur në mes dëshirës për të parë dhe të zhdukjes së imazheve!
Po ç’tregojnë këto imazhe? Në vetë Pavijonin e Kosovës, e poashtu edhe nëpërmjet titullit të tij, mund të shohim e të ndiejmë një keqardhje për Kosovën e zhdukur, të shkrirë nga politikat e njëpasnjëshme nëpër të cilat ka kaluar ky vend.
Akuza me siguri se është e drejtë dhe e afërtë në mënyrë që ky vizion politik, kjo dëshirë, ky vështrim mbrapa të japë një vizion nostalgjik të një vendi i cili me keqardhje e shikon Modernitetin e imponuar me forcë.
Të mos gabojmë, forca për të cilën bëhet fjalë këtu janë komunizmi dhe luftërat. E megjithatë muri i kartëpostaleve propozon një hapje me punën e arkitektëve të ri, të cilët, të formuar në Zvicër, propozojnë një rekonstruktim të identitetit të vendit nëpërmjet një arkitekture moderne dhe të përmbajtur…
Dua të theksoj se pikëfillimi i kartpostaleve janë imazhet e udhëtarëve të fillimshekullit, reproduksionet e kartëpostaleve të vjetra të periudhës komuniste, apo reportazhet fotografike bashkëkohore.
Te gjitha kartepostalet janë ne format të madh, të dyfishta nga madhesia tradicionale dhe pas tyre kanë të shënuar gjithnjë emrin e arkitektit, të fotografit si dhe burimin e imazhit.
Asnjë kritikë sa i përket natyrës se imazheve, mirëpo barazimi i tyre në mur si dhe pozita ndaj njeri-tjetrit parashtrojne problemin e hierarkise si dhe të fqinjësisë së tyre. Po e përsëris, ajo që është më e fuqishmja është lakmia ndaj imazheve shumë më parë se brutaliteti i tregimeve që ato fshefin. Aty është kurthi. Mbetet pra kjo magjepsje e vështrimit, kënaqësia e mbajtjes së tyre në duart tona, për t’i kuptuar pamjet që ato fshefin, dhe më në fund për t’u besuar atyre. Ato janë me siguri, në pozitën e tyre, në gjendjen aktuale të shtetit, një pasqyrë e fuqishme dhe e tmerrshme ndërmjet një keqardhjeje të tradites së zhdukur dhe një modernizmi (dhunues) shumë të afërtë e të padashur, të përzier në një rilindje të qetë e të zbutur. Në këtë perspektivë sidomos, Pavijoni i Kosovës ishte njëri ndër më të qëlluarit dhe më të prekshmit.
Prandaj edhe unë bëra zgjedhjen time dhe mblodha kartëpostale. Keshtu ju përgjigja kërkeses së Pavijonit në lojën e katëpostaleve. Padyshim kjo përzgjedhje e imazheve është një autoportret për secilin vizitor.
David Liaudet